۱۷ مرداد هر سال همزمان با سالروز شهادت “محمود صارمی” شهید عرصه خبر، به عنوان روز خبرنگار نامگذاری شده و تنها افراد صاحب قلم و یا افرادی که زندگیشان با خبر و خبرنگاری عجین شده می دانند که یک خبرنگار با چه چالش ها و سختی هایی مواجه است.
استرس، دغدغه، سختی ها و درگیری های فکری برای تهیه و نگاشتن یک خبر و یا گزارش را تنها خود خبرنگاران و فعالان عرصه رسانه درک می کنند.
خبرنگاران سمبل تعهد، وظیفه شناسی، دلسوزی، آگاهی بخشی و مطالبه گری هستند که حتی جانشان را برای روشنی بخشی و عینیت بخشیدن به “نون والقلم مایسطرون” در طبق اخلاص گذاشته اند.
وظیفه یک خبرنگار این است که بدون در نظر گرفتن علایق شخصی و با کنار گذاشتن هرگونه تعصب اخبار واقعی را به مردم منتقل کند.
خبرنگاری شغل، حرفه، هنر و عشق است و خبرنگار باید با جان و دل عاشق این حرفه باشد تا بتواند در این زمینه موفق عمل کند.
پیامبر اسلام (ص) در حدیثی می فرمایند: “حق را بگو و در راه خدا از ملامت هیچ ملامت گری نهراس” و از همین رو حق گویی و مطالبه گری حق توسط خبرنگاران مجاهدتی عظیم و فداکاری فرهنگی است.
نتیجه گرفتن مطالبات از سوی خبرنگار، شیرین ترین لذت خبرنگاری
در همین راستا مدیرعامل خانه مطبوعات و مدیر پایگاه خبری عصر هامون در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا به مناسبت روز خبرنگار اظهار داشت: از سال ۸۱ به عنوان یکی از اولین وبلاگ نویس های استان وارد عرصه خبر و خبرنگاری شده اما به دلیل اینکه در آن زمان رسانه های الکترونیکی فعال نشده بودند، در سال ۹۰ موفق به دریافت اولین مجوز رسانه الکترونیکی در استان شدم.
محمدهادی طهرانی‌مقدم گفت: حرفه خبرنگاری جزو مشاغل سخت می باشد اما واقعا تاکنون جزو مشاغل سخت محسوب نشده است.
وی افزود: در این حرفه اگر سه اصل سرعت، دقت و صحت رعایت نشود مشکلاتی ایجاد خواهد شد و در سیستان و بلوچستان به دلیل حساسیت های لازم باید این سه اصل و اطلاع رسانی دقیق صورت گیرد.
طهرانی مقدم بیان کرد: یکی از مشکلات جدی این استان حضور رسانه های بدون مجوز است که کار را برای رسانه های مجوزدار سخت کرده زیرا این رسانه ها اصول حرفه ای خبرنگاری را رعایت نمی کنند و به تشویش اذهان عمومی می پردازند که این امر باعث شده مشکلات عدیده ای برای رسانه های مجوزدار ایجاد شود و قسمت عمده ای از کار خود را باید برای تکذیب اخبار این رسانه ها صرف کنند.
وی ادامه داد: سطح حوزه سواد رسانه نیز در سیستان و بلوچستان مطلوب نیست و باید رسانه ها در این زمینه توانمند شده و یکی از وظایف اصلی اصحاب رسانه آموزش دادن و رعایت اصول حرفه ای در زمینه اطلاع رسانی است.
مدیرعامل خانه مطبوعات استان گفت: عملا در چندسال گذشته با رشد قابل توجهی از خبرنگاران روبرو بودیم که بیشتر آنان امنیت شغلی نداشته و از خدماتی که از سوی نهادهای متولی این حوزه ارائه می شود نیز بهره مند نیستند.
وی افزود: در دولت های مختلف برای پشتیبانی از اصحاب رسانه قول های متعددی داده شده اما متاسفانه هیچکدام محقق نشده است.
مدیر مسوول پایگاه عصر هامون اظهار داشت: اما لذتی که خبرنگاران از این حرفه می برند لذت و شیرینی نتیجه گرفتن مطالبات خودشان است که این امر یکی از اصول پایبندی خبرنگاران در این عرصه بشمار می رود بگونه ای که بسیاری از خبرنگاران در شرف بازنشستگی هستند اما همچنان کار خود را مانند ایام جوانی با لذت انجام می دهند.
طهرانی مقدم افزود: اصحاب رسانه دنبال مطالبات مردم هستند اما متاسفانه کسی پیگیر مطالبات خبرنگاران نیست که این امر یک مشکل جدی محسوب می شود و امیدواریم وعده ها به سمت عملیاتی شدن پیش برود.
وی افزود: مشکلات هرچه بیشتر باشد عشق و علاقه خبرنگار به همان اندازه به کار افزایش می یابد و در واقع هیچ سختی و مشکلی مانع کار خبرنگار نمی شود زیرا گرما ما زسر بریده می ترسیدیم در محفل عاشقان نمی رقصیدیم.
خبرنگار رابط بین مردم و مسوولان
سرپرست روزنامه های ایران و همشهری و از نیروهای باسابقه حوره رسانه سیستان و بلوچستان نیز به خبرنگار ایرنا گفت: از سال ۷۳ وارد عرصه خبرنگاری شدم و از آنجاییکه این حرفه با عشق عجین شده به شدت به کارم علاقه‌مند هستم.
محمد شکوهی فر افزود: خبرنگاران به خصوص در این استان رسالت سنگینی برعهده دارند زیرا سیستان و بلوچستان از ظرفیت های بالایی مانند مرز، شیلات، میوه های گرمسیری و غیره برخوردار است که متاسفانه بسیاری از این ظرفیت ها مغفول مانده و باید به نحو احسن از آنها استفاده کرد.
وی بیان کرد: مسوولان این استان باید همراه و همگام با خبرنگاران باشند تا شاخص ها رشد کرده و موفقیت های بیشماری حاصل شود.
شکوهی فر گفت: متاسفانه برخی مدیران با اصحاب رسانه همکاری خوبی ندارند این در حالیست که هیچ خبرنگاری در این استان درصدد تخریب هیچ ارگان و مسئولی نیست و اگر این مهم برطرف شود قطعا مشکلات مردم بخوبی برطرف خواهد شد.
مدیر هفته نامه شهرآفتاب نیز اظهارداشت: از سال ۶۳ کار رسانه خود را با رسانه ملی به عنوان گوینده و تهیه‌کننده آغاز کرده و از نیمه دهه ۷۰ با رسانه های مکتوب و اولین روزنامه پس از انقلاب با عنوان روزنامه روزدرآ فعالیت کردم.
احمدرضا زائرمیری گفت: در سال ۸۴ موفق به دریافت مجوز هفته نامه شهر آفتاب شده و در سال ۹۵ مجوز هفته نامه دیگری به نام زابلستان را گرفتم و هم اینک با عشق به کارم ادامه می دهم.
وی افزود: خبرنگاری کاری بسیار حساس است و با افکار عمومی و مطالبات بحق مردم سر و کار دارد و خبرنگار باید به عنوان نماینده افکار عمومی مطالبات جامعه را تا رسیدن به نتیجه نهایی پیگیری کند.
مدیر هفته نامه شهرآفتاب ادامه داد: خبرنگاران در واقع کسانی هستند که در طول دوران کاری خود با کسب تجارب مطالبه گری و پیام رسانی درست یاد گرفته اند تا موضوعی را به نتیجه نرسانند از پای ننشینند به همین دلیل مردم بی پرده همه مطالبات و مشکلات خود را با این قشر از جامعه در میان می گذراند.
وی بیان کرد: خبرنگاران از معدود اقشار جامعه هستند که در همه عرصه ها مانند جنگ، حوادث غیرمترقبه از جمله سیل، زلزله، آتش سوزی و غیره حضور داشته و نشان داده اند که برای آنها رساندن پیام به صورت صحیح، درست، جامع و کامل مهمترین کار است.
زائرمیری گفت: خبرنگاران معمولا برای مطالبات صنفی خود همیشه از قافله عقب هستند و تاکنون نتوانسته اند برای خودشان قدمی بردارند کما اینکه مشکل مسکن خبرنگاران سیستان و بلوچستان تاکنون پس از بیست و اندی سال لاینحل مانده و متاسفانه هیچ مسئولی تاکنون سر قول خود برای مطالبات این قشر نبوده و اگر هم قولی داده اند به فراموشی سپرده شده است.
حمیدرضا کیاسی دبیر خبر ایسنا سیستان و بلوچستان نیز اظهار داشت: از سال ۸۸ وارد عرصه خبر شدم و با وجود تمام سختی های این حرفه، زمانی که مشکلات مردم مطرح و به نتیجه می رسد بسیار خشنود شده و سختی ها را فراموش می کنیم.
وی افزود: متاسفانه خبرنگاران سیستان و بلوچستان با عدم حمایت برخی مسوولان مواجه هستند که انتظار داریم حمایت های لازم صورت گیرد زیرا خبرنگاران رابط بین مردم و مسوولان هستند.
عشق و علاقه باعث ماندگاری در حوزه خبر و رسانه
رییس دفتر خبرگزاری فارس سیستان و بلوچستان نیز اظهار داشت: به دلیل علاقه به نویسندگی، ادبیات و شعر و شاعری در تابستان سال ۸۲ با مراجعه به روزنامه جام جم مقرر شد سه ماه تابستان را برای گذران اوقات فراغت در دفتر روزنامه فعالیت کنم.
شیبا سرگزی گفت: همین سه ماه کافی بود تا به این حرفه علاقه مند و سپس در دوره های آموزشی مرتبط شرکت کنم و در سال ۸۳ اولین کارت خبرنگاری را از روزنامه جام جم دریافت کردم و حدودا سه سال اول تلاشم برای فراگیری آموزش های لازم بود که برخی از دوره ها در تهران برگزار می شد و با هر مشقتی بود بخاطر علاقه ام در این دوره ها شرکت کرده و هر گزارش و مصاحبه ای که با نام من در روزنامه منتشر می شد، اهتمامم را برای ارتقا کیفیت کار بیشتر می کرد.
وی افزود: از سال ۸۶ به صورت حرفه ای در خبرگزاری فارس مشغول به فعالیت شده و هرگاه برخی از آثار در حوزه گزارش و مصاحبه در جشنواره های ملی و استانی حائز رتبه می شد بیشتر به این حرفه علاقه مند می شدم.
رییس دفتر خبرگزاری فارس سیستان و بلوچستان بیان کرد: کسب نمرات خوب در دوره ها و آزمون های مقدماتی، پیشرفته و حرفه ای خبر، گزارش و مصاحبه در خبرگزاری فارس تهران سبب شد در تابستان سال ۹۲ به عنوان سرپرست موقت خبرگزاری فارس در استان معرفی شده و در ۱۹ دی ماه همان سال رسما به عنوان مدیر خبرگزاری در استان منصوب شوم و همزمان تحصیلاتم را در رشته ادبیات فارسی ادامه دادم تا در حوزه نگارش و ویرایش ضعف هایم را برطرف کرده و امسال موفق به قبولی در آزمون دکتری همین رشته شدم.
وی ادامه داد: امروز به جرات می توان گفت بجز علاقه به این کار که اصل آن بر پیگیری مشکلات مردم استوار است و وجود همکارانی همراه و همسو هیچ چیز دیگری سبب ماندنم در این حرفه و هنر نیست.
سرگزی گفت: از پنج سال پیش تاکنون در خبرگزاری فارس سامانه ای مخصوص مشکلات مردم با عنوان “فارس من” تدوین شد که مردم می توانند مشکلات خود را آنجا ثبت کرده و خبرنگاران استان تا تهران ملزم به پیگیری مشکل تا حصول نتیجه هستند و تاکنون ۳۳۸ سوژه توسط مردم سیستان و بلوچستان در این سامانه ثبت شده که بیش از ۵۲ هزار حامی دارد و برخی از آنها پیگیری و به نتیجه رسیده و برخی که بیش از ۵۰ حمایت داشته حداقل یک بار از مسئول مربوطه پیگیری شده و همچنان پیگیری تا حصول نتیجه ادامه دارد.
وی افزود: اصل کار خبرنگاران پیگیری مطالبات مردم و انعکاس اخبار خوب و امیدآفرین به جامعه است.
برای خبرنگاران ساعت و زمان خاصی وجود ندارد
زهره خجسته مدیر مسوول هفته نامه صد گنج گفت: از سال ۸۸ به دلیل علاقه خاصی که از دوران نوجوانی به قلم و نوشتن داشتم وارد عرصه خبرنگاری شده و معتقدم رسالت و جایگاه خبرنگار تعامل با مردم است زیرا زمانیکه این تعامل برقرار شود مشکلات برای مسئولین بازگو شده و در صورت مطالبه گری حس بسیار شیرین و لذت بخشی به خبرنگار دست می دهد.
وی افزود: مطالبه کردن و از حقوق مردم دفاع کردن سختی ها و مشکلات خاصی دارد که متاسفانه حمایتی نیز در این زمینه از خبرنگاران صورت نمی گیرد و تنها علاقه قلبی باعث شده همچنان پای این رسالت بمانیم.
وی اظهار داشت: نداشتن بیمه، نبود مسکن و غیره از جمله مشکلاتی است که خبرنگاران سیستان و بلوچستان همواره با آن مواجه بودند در حالیکه خبرنگاران همیشه مدافع حقوق مردم هستند اما برای خودشان مطالبه گری نمی کنند.
وی گفت: برای خبرنگار ساعت و زمان خاصی وجود ندارد و در همه زمان ها آماده به خدمت است زیرا رسالت و تعهدی برعهده دارد که در برخی مواقع حتی نسبت به خانواده اولویت دارد.
پایگاههای خبری حمایت نمی شوند
مدیر مسوول پایگاه خبری سکایی نیوز نیز گفت: هفت سال است که وارد عرصه خبر شدم و به دلیل علاقه شخصی و تنوع زیاد در این حرفه فعالیت می کنم و خانواده ام نیز تاکنون در این زمینه همراه من بوده اند.
الهه خشاوه افزود: متاسفانه هیچگونه حمایتی از پایگاه های خبری صورت نمی گیرد، نه بیمه و نه هیچ درآمدی، حتی برای اجاره دفتر و پذیرش نیرو حمایتی وجود ندارد و ادارات تنها در روز خبرنگار به یاد اصحاب رسانه می افتند و فقط عشق و علاقه باعث ماندگاری در این عرصه شده است.
وی افزود: نمی دانم چرا هر وقت در استان حرف از حمایت میشه فقط میگن نشریات محلی درصورتیکه پایگاه های خبری بیشتر وقت میذارن و دسترسی بهشون بیشتره.
وی بیان کرد: استرس و دغدغه کار خبرنگار بسیار زیاد است از زمانی که خبرنگار سوژه را انتخاب می کند یا سوژه خبرنگار را انتخاب می کند استرس و دغدغه شروع می شود و تا زمان انتشار و بازتاب و بازخورد خبر و گزارش این استرس همراه خبرنگار است.
خشاوه اضافه کرد: حرفه خبرنگاری سخت و زیان آور است، سختی آن، کار شبانه روزی و زیان آور بودن آن، استرس، مبتلا شدن به بیماریهایی چون زخم معده، کرونا، مجروح شدن در حوادث طبیعی و غیرطبیعی و غیره است با این وجود هیچ مشکلی مانع کار و علاقه خبرنگار نمی شود، بدتر اینکه از هیچ حمایتی برخوردار نیست.
