استاد یاحقی: شاهنامه هر روز حرف تازه‌ای دارد

 استاد یاحقی / به گزارش مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی، استاد «محمدجعفر یاحقی»، در این جشنواره با ابراز خرسندی از شکل‌گیری چنین رویدادهایی در فضای مجازی گفت «اگر غافل شویم، فضای مجازی ما را پشت سر خواهد گذاشت. امیدوارم جشنواره مجازی حکیم ابوالقاسم فردوسی به یک جشنواره همیشگی و سالانه تبدیل شود و یک دبیرخانه دائمی برای آن ایجاد شود. با جناب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلمی مطرح کردم که به خواست خدا سال آینده این جشنواره بر بالین فردوسی بزرگ برگزار شود.»
وی شاهنامه را دارای ظرفیتی بالا دانست و از فعالیت گسترده نسل جدید در این عرصه ابراز خوشحالی کرد.
یاحقی همچنین گفت «امروز ما داریم از فضای مجازی هم عبور می‌کنیم. امروزه بحث هوش مصنوعی مطرح است که معلوم نیست چه بلایی بر سر ما خواهد آورد. ما باید آن را بشناسیم تا عقب نمانیم. متخصصان باید دست ما کلاسیک‌ها را بگیرند.»
او با بیان اینکه بچه‌های نسل جدید ذخایر فرهنگی ما هستند و شاهنامه‌خوانی نقطه اتصال ما و در نگاهی عام به معنای تاریخ است، گفت «شاهنامه فقط درباره شاه نیست. بلکه آنچنان پر از ظرایف و زیبایی است که شاهان در آن گم می‌شوند. ولی اندیشه‌های بزرگ و متعالی که جهان مترقی امروز به آن نیاز دارد در آن آمده است. مثل عقل، خرد، داد و… که امروز بیش از هر زمان دیگری به آن نیاز داریم. شاهنامه مثل گنجینه‌ای است که هر چه از آن برداریم کم نمی‌شود.

در حوزه فرهنگ ایرانی و بشری، خشک و تری نیست که در شاهنامه نباشد. شاهان چیزی نیستند در برابر عظمتی که شاهنامه دارد.»
این استاد برجسته افزود «این شاهنامه می‌تواند هر روز حرف تازه‌ای داشته باشد. هر روز می‌شود جشنواره دیگری برایش برگزار کرد و با مخاطب دیگری درباره‌اش سخن گفت. پس شاهنامه یعنی تاریخ؛ به معنی همه زندگی و مجموعه حیات. بنابراین نقل این موارد فرهنگی و ارزش‌های انسانی که در لابه‌لای حوادث تاریخی گنجیده شده است، می‌شود تاریخ. به این معنی، قبل از شاهنامه هم شاهنامه‌هایی بوده است.»
یاحقی با بیان اینکه فردوسی روایت‌های تاریخی ما به نظم درآورد تا نسل‌های بعدی از آن استفاده کنند، شاهنامه را یک استوانه اندیشه دانست که ما را بر گرد خود نگه می‌دارد.

او همچنین اظهار کرد «بعد از شاهنامه، جان تازه‌ای در قضیه روایت اندیشه و روایت پیشینیان دمیده شد. ما به دو صورت این روایت‌ها را داشتیم. یکی روایت‌هایی که متکی به شاهنامه بود؛ و دیگری روایت‌هایی که شاخ و برگ بیشتری به روایت‌های شاهنامه دادند که اثر بیشتری بر عموم داشتند و نقالی را گسترش دادند. این میدان تازه‌ای بود که انواع و اقسام هنرها از کنارش رویید.»

استاد شاهنامه‌پژوهی افزود «اخیراً شاهنامه‌خوانی به شیوه نقالان بسیار زیاد شده است. بنابراین امروز روایت‌گری شاهنامه با هنر نقالی تلفیق شده است. این سنت، سنت خوبی است که ما را از مسیر مشخص گذشته به امروز متصل می‌کند. ما نیاز به سنت‌هایی داریم که ما را نگه دارد و به واقعیت امروز خودمان پیوند دهد. چرا باید از فرنگ تقلید کنیم؟ نسل امروز ما باید با تکیه بر فرهنگ خودمان، روی پای خود بایستد.»
او در پایان گفت «احساس می‌کنم نقالی کمی دارد تکراری می‌شود. امکانش نیست آن را کمی نو کنیم؟ همان کاری که فردوسی کرد. فردوسی روایت‌‌های نخ‌نمای زمان خودش را به شیوه‌ای نو مطرح کرد. امروز، زمان هوش مصنوعی است. نسل امروز زبان خاص خودش را دارد. ما باید زبان آنها را به دست بیاوریم و به زبان آنها سخن بگوییم. هر روز باید با لباسی نو این فرهنگ را ظاهر کنیم تا این فرهنگ را مترقی جلو ببریم.»
گفتنی‌ست جشنواره مجازی «حکیم ابوالقاسم فردوسی» به همت مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و در ۳ بخش کودک، نوجوان و بزرگسالان و در ۴ رشته «شاهنامه‌خوانی»، «نقالی»، «تصویرسازی» و «متون مکتوب» برگزار شده است.