بررسی و تحلیل کتاب اصول مردمداری؛ بازخوانی فلسفه مردم‌محوری و اخلاق در روابط‌عمومی ایران

اصول مردمداری / نویسنده در مقدمه، مردمداری را مهارتی اخلاقی و اجتماعی می‌داند که کیفیت ارتباط فرد با جامعه و میزان احترام او به حقوق دیگران را می‌سنجد. در بخش نخست، فصل اول، تعاریف مردمداری، ویژگی‌های فرد مردمدار و اهمیت صداقت، فروتنی و شنونده بودن به عنوان فضیلت‌های اساسی تشریح می‌شود. مردمداری در این نگاه هنر دوست داشتن مردم و توانمندی در سازگاری و احترام متقابل معرفی می‌شود.

لینک خرید

در فصل دوم، مردمداری به عنوان فلسفه روابط‌عمومی تبیین و با نقل قول‌هایی از منابع علمی و تجربی، اهمیت نمایندگی مردم در سازمان و دفاع از حقوق آن‌ها برجسته می‌شود. روابط ‌عمومی سالم، سازمانی است که مردم را اولویت قرار داده و نقش مشاوری امین و پل ارتباطی میان مردم و سازمان را ایفا می‌کند. نویسنده با اشاره به آسیب‌های شایع روابط‌عمومی در ایران، هشدار می‌دهد که ابزار شدن این حوزه در تبلیغات سیاسی، مذهبی و تجاری، کارکرد اصلی آن را مخدوش و فاصله مردم با سازمان‌ها را افزایش داده است. همین مسئله به افت سرمایه اجتماعی و کاهش اعتماد عمومی منجر می‌شود.

فصل سوم کتاب، ارتباط مردمداری و حکومت‌داری را با مرور فلسفه‌های سیاسی و اجتماعی مطرح در تاریخ ایران و جهان، همچون آرمان‌شهر افلاطون، مدینه فاضله فارابی و سیاست‌نامه خواجه نظام‌الملک، بازتاب می‌دهد. نویسنده معتقد است کیفیت رفتار حاکمیت با مردم، از دغدغه‌های همیشگی متفکران ایرانی و اسلامی بوده و مردمداری در صدر ارزش‌های حکمرانی خردمندانه قرار دارد.

بخش دوم کتاب با محوریت الگوهای دینی و ادبی ایرانی، مردمداری را از منظر امام علی(ع)، فردوسی، ناصرخسرو، مولوی و سعدی تحلیل می‌کند. امام علی(ع) در نهج‌البلاغه، اصلاح جامعه را از اصلاح شخص حاکم آغاز می‌کند و اخلاق و عدالت را معیار مردمداری می‌داند. فردوسی در شاهنامه، مردمداری را بالاترین میراث انسانی می‌شمارد و شاهان مردمدار را عامل آبادانی و رفاه می‌داند. ناصرخسرو، عقلانیت و دادگری را پایه مردمداری معرفی می‌کند و هشدار می‌دهد که بی‌عدالتی، مردمداری را از بین می‌برد. مولوی، اخلاق باطنی و عمل نیک را اصل مردمداری دانسته و بر اصل عمل متقابل و پرهیز از ریا تأکید می‌ورزد. سعدی نیز پادشاه مردمدار را عادل، مردم‌دوست و خردورز معرفی می‌کند و توصیه می‌کند که کار به کاردان و مشورت با دانایان واگذار شود.

کتاب به مخاطب یادآوری می‌کند که اندیشه‌های اجتماعی و سیاسی ایران اغلب در قالب شعر و ادبیات پنهان شده و مردمداری یک موضوع صرفاً نظری نیست، بلکه باید در رفتار روزمره و سیاست‌گذاری‌های کلان اجتماعی متجلی گردد. مردمداری در نهایت، پایه‌ای برای تقویت سرمایه اجتماعی، افزایش اعتماد عمومی و توسعه متوازن کشور تلقی می‌شود. این اثر با مرور ریشه‌های مردمداری در منابع اسلامی، ادبیات کهن و فلسفه‌های غربی و شرقی، دریچه‌ای به سوی بازتعریف فلسفه روابط‌عمومی و مدیریت رفتار با مردم می‌گشاید.

در پایان، نویسنده مخاطبان را به پژوهش و تألیف بیشتر در حوزه مردمداری دعوت می‌کند و تأکید دارد که اصلاح و توسعه اجتماعی بدون ترویج فضیلت‌های مردمداری و ارتقاء روابط‌عمومی اصیل ممکن نیست. کتاب «اصول مردمداری» اثری علمی-تحلیلی است که هم راهنمای عملی برای مدیران و کارشناسان روابط‌عمومی و هم متنی مرجع برای دانش‌پژوهان حوزه ارتباطات و علوم اجتماعی محسوب می‌شود. این اثر همچنین با بررسی آسیب‌ها و فرصت‌های پیش‌روی روابط‌عمومی در ایران، مسیر بهبود و تحول این حرفه را بر پایه اخلاق، مردم‌محوری و اعتماد ترسیم می‌کند.

در مجموع، کتاب اصول مردمداری با بهره‌گیری از منابع تاریخی، دینی و فلسفی، مفهوم مردمداری را به مثابه یک راهبرد اجتماعی و حرفه‌ای در بستر روابط‌عمومی معاصر ایران تبیین می‌کند و راهکارهایی برای پیوند پایدار میان مردم و سازمان‌ها ارائه می‌دهد.

کتاب «اصول مَردُمداری» نوشته احمد یحیایی ایله‌ای در سال ۱۴۰۴ توسط انتشارات کارگزار روابط‌عمومی منتشر شده و هم‌اکنون از طریق مرکز پخش واقع در ستارخان، نبش باقرخان، پلاک ۱۳۱، واحد ۴، با شماره تلفن‌۶۶۹۴۳۶۷۰ (۰۲۱) و همچنین وب‌سایت‌های www.shara.ir و www.kpri.ir در دسترس علاقه‌مندان قرار دارد.