شبیه سازی مغز / ایده انتقال حافظه یا حتی آگاهی انسان به درون یک رایانه، سالهاست که ذهن نویسندگان داستانهای سایبرپانک و سرمایهگذاران رویای جاودانگی را درگیر کرده است. اما حالا یک مطالعه تازه نشان میدهد که بخش قابل توجهی از عصبپژوهان باور دارند ممکن است بتوان حافظهها را از مغز حفظشدهی انسان استخراج و درون رایانه ذخیره کرد.
این پژوهش که در ژورنال PLOS One منتشر شده، نشان میدهد بیشتر عصبپژوهان معتقدند حافظه دارای پایهای فیزیکی است و بهطور میانگین احتمال ۴۰ درصدی برای امکان شبیه سازی مغز انسان در آینده قائل هستند. با این حال، درباره اینکه دقیقاً این پایه فیزیکی چیست، اجماع روشنی وجود ندارد؛ مسئلهای که نشان میدهد هنوز درک اندکی از ساختار واقعی حافظه داریم.
در این پژوهش، از ۳۱۲ عصبپژوه—شامل متخصصان حافظه و پژوهشگران عمومی عصبشناسی—نظرخواهی شد. هدایت مطالعه را دکتر آریل زلزنیکو جانستون از دانشگاه موناش استرالیا برعهده داشت؛ نویسنده کتاب آینده تو را دوست دارد: چگونه و چرا باید مرگ را لغو کنیم.
اگرچه خود پژوهشگران اذعان کردهاند که سؤالات مربوط به استخراج حافظه از مغزهای حفظشده «عجیب و فرضی» هستند، اما پاسخها دیدگاه جالبی درباره نگاه علمی به شکلگیری حافظه ارائه میدهد.
نتایج نظرسنجی نشان میدهد عصبپژوهان بهطور گسترده باور دارند حافظهها دارای زیرلایهای فیزیکی هستند و برخلاف فرآیندهای دینامیکی که با مرگ متوقف میشوند، به شکل تغییرات پایداری در سیناپسها ذخیره میشوند. ۷۰ درصد پاسخدهندگان تأیید کردهاند که حافظهها بهشکل تغییرات پایدار در اتصالهای نورونی، تعاملات پروتئینی و مؤلفههای سلولی قابل ذخیرهاند—و بهصورت نظری، میتوان از آنها عکسبرداری کرد.
با این حال، اجماع روشنی درباره اینکه کدام مقیاس فیزیولوژیک برای ذخیره حافظه حیاتی است، وجود نداشت. برخی روی ترکیبات اتمی تمرکز دارند، برخی دیگر روی ساختارهای زیرسلولی در مقیاس نانومتری. این اختلاف نشان میدهد که هرچند همه حافظه را پدیدهای فیزیکی میدانند، اما تعریف دقیق این فیزیک همچنان محل اختلاف است.
در این مطالعه همچنین درباره قابلیت ابزارهای کنونی برای حفظ ساختار مغز و امکان استخراج حافظه سؤال شده است. فرایند انجماد ساده میتواند به بافت عصبی آسیب برساند، اما تکنیکی به نام “سرما-نگهداری تثبیتشده با آلدئید” که ترکیبی از تثبیت شیمیایی و شیشهسازی سریع است، میتواند این مشکل را تا حدی حل کند. از دانشمندان خواسته شد احتمال موفقیت استخراج حافظه از چنین مغزی را تخمین بزنند؛ پاسخها متفاوت بود، اما پاسخ میانه حول ۴۰ درصد قرار داشت.
پرسش بعدی درباره احتمال کلی شبیه سازی کل مغز از بافت حفظشده و انتقال کامل آگاهی انسان به یک ماشین بود. اینبار نیز پاسخ میانه در حدود ۴۰ درصد اعلام شد، اگرچه دامنه پاسخها بسیار گسترده بود.
زلزنیکو جانستون در گفتوگو با IFLScience گفت: «البته این عدد ۱۰۰ درصد نیست. یعنی جامعه علمی هنوز اجماع ندارد که این کار حتماً شدنی است، اما از آنسو ۰.۱ درصد هم نیست. ۴۰ درصد رقم قابل توجهی است، و من فکر میکنم با پیشرفت در ایمپلنتهای مغزی و شبیهسازیهای پیشرفته، این عدد بهتدریج افزایش پیدا کند.»
طبق نتایج این پژوهش، ما هنوز فاصله زیادی با شبیه سازی مغز انسان به طور کامل داریم. وقتی از عصبپژوهان سؤال شد که چنین چیزی در چه سالی ممکن خواهد شد، پاسخ میانه آنها سال ۲۱۲۵ بود.
و با این حال، این ایدهای است که ارزش تأمل دارد.
نوشته ناتالیا مسا
منبع خبر:
شارا
/ آیا میتوان حافظه انسان را پس از مرگ بازیابی کرد؟ دیدگاه عصبپژوهان درباره شبیهسازی مغز
تمامی حقوق گردآوری و تالیف خبر متعلق به ناشر اصلی آن که در لینک فوق به آن اشاره شده است می باشد. در صورت نیاز به ارسال جوابیه یا توضیح تکمیلی برای مطلب منتشر شده صرفا از طریق مرجع اصلی خبر اقدام نمایید.