راهبردهای بازیابی جایگاه مطبوعات در بین مخاطبان رسانه‌های جدید

بازیابی جایگاه مطبوعات / نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• جواد آذرنگار ^۱
• سیدعلیرضا افشانی ^۲
• علی محمد مزیدی شرف آبادی ^۳

^۱ دانشجوی دکتری ارتباطات اجتماعی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد میبد، میبد، ایران

^۲ استاد گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد (نویسنده مسئول)، یزد، ایران

^۳ استادیار گروه ارتباطات اجتماعی ، دانشکده علوم انسانی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد میبد، میبد، ایران

چکیده

مطبوعات در تاریخ معاصر ایران همواره نقشی تعیین‌کننده در تحولات اجتماعی‌فرهنگی، اقتصادی و سیاسی ایفا کرده‌اند. بااین‌وجود، رشد رسانه‌های ارتباطی مجازی و محدودیت‌هایی که مطبوعات در سال‌های اخیر تجربه کرده‌اند، سبب شده‌ است این نقش تعیین‌کننده با ریزش مخاطبان تضعیف شود. تداوم این وضعیت، با توجه به نقش بنیادی مطبوعات در جامعۀ ایرانی و جریان‌سازی آن در تاریخ معاصر، می‌تواند پیامدهای منفی به‌دنبال داشته‌ باشد. پژوهش حاضر به‌دنبال ارائۀ راهکارهایی برای بازیابی جایگاه مطبوعات در میان مخاطبان رسانه‌های جدید بود. برای نیل به این هدف، از روش نظریۀ زمینه‌ای (رویکرد کلاسیک ـ ظهوریابنده) استفاده شد. مشارکت‌کنندگان شامل ۲۹ نفر از متخصصان، استادان دانشگاه، کارشناسان و افرادی بودند که حداقل ۷ سال سابقۀ حرفه‌ای در این حوزه داشتند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات، مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافته بود. نتایج پژوهش بیانگر آن بود که ۵ راهکار اصلی برای بازیابی نقش مطبوعات در عصر مجازی می‌توان ارائه ‌داد: بازسازی نظام تولید محتوا (تحلیلگری محتوا، همگام‌سازی محتوا و جذاب‌سازی محتوا)، بازسازی نظام مخاطب‌شناسی (نیازسنجی مداوم و تقویت تعامل دوسویه)، مجازی‌سازی ساختاری (پذیرش مجازی، شبکه‌سازی مجازی، روزنامۀ اینترنتی)، بازسازی نظام تولید و توزیع (بازسازی شبکۀ تولید، بازسازی شبکۀ توزیع، بازسازی شبکۀ مالی) و بازسازی نظام اعتماد (آزادی بیان، تقویت ماهیت مردمی، استقلال، تغییر قوانین). در صورت تحقق این راهکارها که درهم‌تنیده‌اند و ماهیتی سیستمی دارند، می‌توان انتظار داشت به‌مرور مخاطبان مطبوعات افزایش یابند؛ هرچند ماهیت این مخاطبان با عصر پیشامجازی متفاوت خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

• رسانه‌های ارتباطی
• مطبوعات
• مخاطب
• فضای مجازی
• نظریه زمینه‌ای

عنوان مقاله [English]

Strategies for Restoring the Position of the Press Among New Media Audiences

نویسندگان [English]

• Javad Azarnegar ^۱
• SeyedAlireza Afshani ^۲
• Alimohammad Mazidi-sharfabadi ^۳

^۱ PhD student in Social Communication, Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Maybod Branch, Maybod, Iran

^۲ Professor, Department of Sociology, Faculty of Social Sciences, Yazd University (Corresponding Author), Yazd, Iran

^۳ Assistant Professor, Department of Social Communication, Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Maybod Branch, Maybod, Iran

چکیده [English]

In contemporary Iranian history, the press has always played a decisive role in sociocultural, economic, and political developments. However, the growth of virtual communication media and the limitations the press has experienced in recent years have caused this decisive role to weaken with the decline in audiences. The continuation of this situation, considering the fundamental role of the press in Iranian society and its mainstreaming in contemporary history, could have negative consequences. The present study sought to provide solutions for restoring the position of the press among new media audiences. To achieve this goal, the grounded theory method (classical-emergent approach) was used. The participants included 29 specialists, university professors, experts, and individuals with at least 7 years of professional experience in this field. The data collection tool was a semi-structured interview. The results of the study indicated that five main strategies can be proposed to restore the role of the press in the virtual age: reconstruction of the content production system (content analysis, content synchronization, and content attractiveness), reconstruction of the audience system (continuous needs assessment and strengthening of two-way interaction), structural virtualization (virtual acceptance, virtual networking, online newspaper), reconstruction of the production and distribution system (reconstruction of the production network, reconstruction of the distribution network, reconstruction of the financial network), and reconstruction of the trust system (freedom of expression, strengthening the popular nature, independence, changing laws). If these solutions, which are intertwined and have a systemic nature, are realized, it can be expected that the press audience will increase over time; although the nature of this audience will be different from the pre-virtual era.

کلیدواژه‌ها [English]

•  Communication Media
• Press
• Audience
• Cyberspace
• Grounded Theory