برندهای موفق ایرانی / در دنیای کسب‌وکار امروزی، «برند» تنها یک نام یا لوگو نیست؛ بلکه مجموعه‌ای از ویژگی‌ها، تصاویر و ارزش‌هایی است که یک کسب‌وکار یا محصول خاص را در ذهن مخاطب تداعی می‌کند. برند شامل تمام احساسات، تجربیات و تداعی‌های مرتبط با آن است که در ذهن مشتریان شکل می‌گیرد. برندسازی فرایندی است که طی آن یک شرکت یا محصول با ایجاد و تقویت این ویژگی‌ها در ذهن مخاطبان خود، تمایز می‌یابد و به شناخته‌شدن می‌رسد. تحلیل استراتژی‌های برندسازی و بازاریابی در برندهای موفق ایرانی از این حیث اهمیت زیادی دارد.
اهمیت برند در کسب‌وکارها به‌قدری است که می‌تواند بر برداشت مردم از نام، داستان، لوگو و کمپین‌های تبلیغاتی شرکت تأثیر بگذارد. در بسیاری از مواقع، برند به‌اندازۀ کیفیت و قیمت محصول مهم است. وقتی مردم محصولی را می‌خرند، در واقع سبک زندگی‌ای را می‌خرند که محصول مورد نظر نمایندۀ آن است.
در ایران، برندهای موفق ایرانی همچون دیجی‌کالا، اسنپ، تپسی، بلوبانک، کاله و… توانسته‌اند با استفاده از استراتژی‌های بازاریابی مؤثر، جایگاه ویژه‌ای در بازار به‌دست آورند. این برندها با تمرکز بر نیازهای مشتریان و ارائۀ خدمات و محصولات باکیفیت، توانسته‌اند اعتماد و وفاداری مشتریان را جلب کنند.
اصول و مبانی استراتژی‌های بازاریابی موفق
استراتژی بازاریابی به مجموعه‌ای از تصمیمات و اقدامات برنامه‌ریزی‌شده اطلاق می‌شود که یک کسب‌وکار برای دستیابی به اهداف بازاریابی خود اتخاذ می‌کند. این استراتژی شامل تحلیل بازار، شناسایی مخاطبان هدف، تعیین موقعیت‌یابی محصول و توسعۀ برنامه‌های بازاریابی است که به کسب‌وکار کمک می‌کند تا در بازار رقابتی موفق عمل کند.
عناصر کلیدی استراتژی بازاریابی
- شناسایی مخاطبان هدف: اولین قدم برای هر استراتژی بازاریابی موفق، شناسایی دقیق مخاطبان هدف است. این شامل درک نیازها، علایق و رفتارهای آن‌ها می‌شود. با شناخت دقیق از مخاطبان هدف، می‌توان پیام‌ها و تاکتیک‌های بازاریابی را به‌گونه‌ای تنظیم کرد که با آن‌ها همخوانی بیشتری داشته باشد و احتمال «تبدیل» را افزایش دهد.
- توسعۀ ارزش پیشنهادی منحصربه‌فرد: این به معنای تعریف و ارائه یک پیشنهاد فروش منحصربه‌فرد و برجسته است که محصول یا خدمات را از رقبا متمایز می‌کند. ارزش پیشنهادی یا همان «گزارۀ ارزش» باید واضح، مختصر و جذاب باشد و با مخاطبان هدف هماهنگی داشته باشد.
- ایجاد هویت برند قوی: ایجاد یک هویت برند منحصربه‌فرد و قابل تشخیص که با مخاطبان هدف ارتباط برقرار می‌کند و کسب‌وکار را از رقبا متمایز می‌سازد.
- کانال‌های ارتباطی مؤثر: انتخاب پلتفرم‌های مناسب برای ارتباط با مخاطبان هدف از اهمیت بالایی برخوردار است. این کانال‌ها می‌توانند شامل شبکه‌های اجتماعی، ایمیل مارکتینگ، تبلیغات آنلاین و غیره باشند.
- تجزیه‌وتحلیل مستمر و تنظیم استراتژی: بررسی نتایج و بهبود مستمر استراتژی‌های بازاریابی برای اطمینان از کارایی و اثربخشی آن‌ها ضروری است.
انواع استراتژی‌های بازاریابی
- بازاریابی شبکه‌های اجتماعی: استفاده از پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام و اکس (توییتر سابق) برای ارتباط با مخاطبان و ترویج محصولات یا خدمات.
- بازاریابی محتوایی: تولید محتوای ارزشمند و مرتبط با نیازهای مشتریان برای جذب و نگه‌داشتن آن‌ها.
- بازاریابی تأثیرگذار (Influencer Marketing): همکاری با افراد مؤثر در جامعه برای ترویج محصولات یا خدمات.
- بازاریابی درونگرا (Inbound Marketing): جذب مشتریان از طریق ارائۀ محتوای مفید و ارزشمند که نیازهای آن‌ها را برطرف می‌کند.
تحلیل موردی برندهای موفق ایرانی
دیجی‌کالا
دیجی‌کالا در سال ۱۳۸۵ توسط برادران حمید و سعید محمدی تأسیس شد و به‌سرعت به بزرگ‌ترین خرده‌فروش آنلاین ایران تبدیل گردید. ایدهٔ اولیهٔ تأسیس این فروشگاه زمانی شکل گرفت که این دو برادر به‌دنبال خرید یک دوربین دیجیتال بودند، اما به‌دلیل کمبود منابع معتبر فارسی‌زبان برای بررسی و مقایسهٔ محصولات، با مشکلاتی مواجه شدند. این تجربه آن‌ها را به فکر راه‌اندازی وب‌سایتی با محتوای تخصصی و بی‌طرفانه برای معرفی و بررسی محصولات دیجیتال انداخت.
دیجی‌کالا از ابتدا بر ارائهٔ محتوای غنی و تخصصی دربارهٔ محصولات متمرکز شد تا کاربران بتوانند با اطمینان خرید کنند. همچنین، با بهبود فرایندهای لجستیکی، تحویل سریع و خدمات پس از فروش، تجربهٔ مشتری را ارتقا داد. برگزاری رویدادهایی مانند بلک فرایدی با تخفیف‌های ویژه، باعث جلب توجه مشتریان و افزایش فروش شد. با راه‌اندازی بخش مارکت‌پلیس، دیجی‌کالا به فروشندگان و تولیدکنندگان امکان داد تا محصولات خود را در این پلتفرم عرضه کنند، که این امر به تنوع محصولات و افزایش رضایت مشتریان کمک کرد.
دیجی‌کالا با میلیون‌ها کاربر و تجربهٔ خرید، به مرجع اصلی خرید آنلاین برای میلیون‌ها ایرانی تبدیل شده است. همچنین، این شرکت با ایجاد بیش از ۱۲ هزار شغل مستقیم و ده‌ها هزار شغل غیرمستقیم، نقش مهمی در اقتصاد دیجیتال ایران ایفا می‌کند.
اسنپ
اسنپ در ابتدا با نام «تاکسی‌یاب» فعالیت خود را آغاز کرد و در خرداد ۱۳۹۴ به «اسنپ» تغییر نام داد. این شرکت به‌عنوان نخستین اپلیکیشن موفق در حوزهٔ حمل‌ونقل شهری ایران، با الگوبرداری از سرویس‌های مشابه جهانی، توانست به‌سرعت جایگاه خود را در بازار ایران پیدا کند.
اسنپ با بهره‌گیری از فرصت‌های موجود و ورود به‌موقع به بازار، توانست به‌سرعت خدمات خود را در شهرهای مختلف ایران گسترش دهد. با ارائهٔ تخفیف‌های ویژه به مسافران و شرایط مناسب برای رانندگان، اسنپ توانست شبکهٔ بزرگی از کاربران و رانندگان را جذب کند. اسنپ با توسعهٔ خدماتی مانند اسنپ‌فود (سفارش آنلاین غذا) و اسنپ‌باکس (خدمات پیک)، سبد خدمات خود را گسترش داد و بعدتر با ارائۀ خدمات دیگری در حوزۀ سفر، بیمه، داروخانه، سلامت و… به یک سوپراپلیکیشن تبدیل شد.
بر اساس گزارش سال ۱۴۰۲ اسنپ، این سوپراپ مجموعه‌ای ۷ هزار و ۵۲۶ نفری است که به نیازهای روزمرۀ بیش از ۷۲ میلیون کاربر پاسخ می‌دهند (تعداد کل کاربران سوپراپ به تعداد حساب‌های کاربری ساخته شده اشاره دارد. در واقع هر فرد می‌تواند با هر سیم‌کارت یک حساب کاربری ایجاد کند). پنج سرویس محبوب سوپراپ اسنپ از نظر بیشترین میزان بازدید در سال ۱۴۰۲ به ترتیب شامل اسنپ، غذا، سوپرمارکت، سرویس اعتباری و اسنپ‌باکس می‌شود.
این سوپراپ در سال ۱۴۰۲، پنج میلیارد و ۳۵۴ میلیون و ۴۱۹ هزار و ۳۴۹ مرتبه توسط کاربران باز شده است. همچنین پنج سرویس با بیشترین میزان رشد بر اساس تعداد سفارش موفق در ۱۴۰۲ به ترتیب شامل سرویس‌های اعتباری (قسطی) با ۷۹۶ درصد رشد، فروشگاه با ۱۸۸ درصد رشد، اتوبوس با ۱۰۳ درصد رشد، قطار با ۷۲ درصد رشد و سوپرمارکت با ۴۰ درصد رشد بوده است.
با وجود تحریم‌ها و حذف اپلیکیشن‌های ایرانی از فروشگاه‌های اپل و گوگل، اسنپ با تکیه بر راهکارهای بومی و تمرکز بر فناوری، به رشد خود ادامه داد. البته حالا مدتی است که دوباره اپلیکیشن اسنپ در اپ‌استور اپل در دسترس کاربران قرار گرفته است، اما کاربران اندرویدی برای استفاده از به‌روزترین نسخۀ این اپلیکیشن باید آن را به‌صورت مستقیم و از وب‌سایت خود اسنپ دانلود کنند.
کاله
کاله در سال ۱۳۶۹ توسط غلامعلی سلیمانی تأسیس و بعدتر به یکی از برترین برندهای صنایع غذایی ایران تبدیل شد. این شرکت با تمرکز بر کیفیت و نوآوری در محصولات لبنی و پروتئینی و… توانست نه‌تنها در بازار داخلی بلکه در سطح بین‌المللی نیز مطرح شود.
کاله با معرفی محصولات جدید و متنوع، همواره سعی در پاسخگویی به ذائقه‌های مختلف مصرف‌کنندگان داشته است. شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی، به کاله امکان داد تا محصولات خود را به بازارهای جدید معرفی کند و برند خود را در سطح جهانی تقویت نماید. کاله با اسپانسرشیپ تیم‌های ورزشی و استفاده از تبلیغات خلاقانه، توانست ارتباط مؤثری با مخاطبان خود برقرار کند. با ارائهٔ محصولات متنوع و مطابق با سلیقه‌های مختلف، کاله توانست سهم بازار خود را افزایش دهد.
تپسی
پایه‌های اولیۀ تپسی در بهمن ۱۳۹۴ توسط میلاد منشی‌پور، حمید مهینی و هومن دمیرچی بنا نهاده شد و در خرداد ۱۳۹۵ نسخۀ اولیۀ آن به بازار عرضه شد. این شرکت به‌عنوان یکی از نخستین سامانه‌های هوشمند درخواست خودرو در ایران، با هدف ارائۀ خدمات حمل‌ونقل آنلاین، فعالیت خود را آغاز نمود.
تپسی با تحلیل دقیق بازار و درک نیازهای مسافران شهری، خدمات خود را متناسب با تقاضای آنان طراحی کرد. این شرکت در استراتژی تبلیغاتی خود، همواره تلاش کرده با مخاطبان هدف خود صحبت کرده و منافع و ارزش‌هایی که به آن‌ها ارائه می‌دهد را بازگو کند. همچنین، تپسی سعی کرده در تمام مراحل جذب کاربر، از عنصر خلاقیت برای جلب توجه مخاطبان خود استفاده کند.
تپسی با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، اپلیکیشنی کاربرپسند ارائه داده که فرایند درخواست خودرو را برای کاربران ساده و سریع کرده است. تپسی با ارائۀ خدمات متنوع مانند سفرهای درون‌شهری و بین‌شهری، همواره در پی پاسخگویی به نیازهای متغیر مسافران بوده است. همچنین، این شرکت با ارائۀ ویژگی‌های جدید در اپلیکیشن خود، سعی در بهبود تجربه کاربری داشته است.
تپسی به‌عنوان یکی از نخستین استارتاپ‌های ایرانی، در سال ۱۴۰۱ وارد بازار سرمایه شد و به‌عنوان اولین استارتاپ تاریخ بازار سرمایه در فرابورس عرضه شد. این شرکت با گسترش خدمات خود در شهرهای مختلف ایران، توانسته سهم قابل‌توجهی از بازار حمل‌ونقل آنلاین را به دست آورد. همچنین، بعد از خرید این شرکت توسط هلدینگ گلرنگ، تپسی استراتژی کسب‌وکار خود را تغییر داده و با ارائۀ خدماتی مانند تپسی‌شاپ (فروشگاه تپسی) و تپسی‌فود (سفارش آنلاین غذا) به سمت تبدیل شدن به یک سوپراپلیکیشن حرکت می‌کند.
بلوبانک
بلوبانک در اواخر سال ۱۳۹۸ به‌عنوان یک نئوبانک پیشرو و نوآورانه تأسیس شد. این بانک دیجیتال با هدف ساده‌سازی و بهینه‌سازی فرایندهای بانکی برای مشتریان، تمامی خدمات خود را بدون نیاز به حضور فیزیکی در شعب، از طریق یک اپلیکیشن موبایلی ارائه می‌دهد. بلوبانک با درک نیازهای مدرن کاربران، خدمات بانکی را متناسب با تقاضای آن‌ها طراحی کرده است. این نئوبانک با ارائۀ تجربۀ کاربری ساده و روان، توانسته است رضایت کاربران را جلب کند.
بلوبانک با بهره‌گیری از فناوری‌های پیشرفته، اپلیکیشنی کاربرپسند ارائه داده که انجام خدمات مالی را ساده، سریع و هوشمند می‌کند. این نئوبانک با اضافه کردن قابلیت‌های جذاب و کاربردی، تجربه‌ای فراتر از یک بانک را برای کاربران خود فراهم کرده است.
بلوبانک با معرفی خدمات نوآورانه و طراحی کارت‌های بانکی منحصربه‌فرد، همواره در پی پاسخگویی به نیازهای متغیر مشتریان بوده است و توانسته است سهم بازار خود را افزایش دهد.
بلوبانک در اوایل دی‌ماه سال ۱۴۰۰ از مرز یک میلیون کاربر عبور کرد و تا بهمن همان سال توانست بیش از ۵۰ میلیون تراکنش موفق را انجام دهد. همچنین، این نئوبانک بیش از نیمی بازار نئوبانک‌ها و شعب دیجیتال بانک‌ها را در اختیار دارد.
نقد و بررسی استراتژی‌های بازاریابی برندهای موفق ایرانی
بررسی استراتژی‌های بازاریابی برندهای موفق ایرانی نشان می‌دهد که این شرکت‌ها در مسیر موفقیت خود، بر چندین عامل کلیدی تمرکز داشته‌اند.
- شناخت دقیق نیازهای بازار و مشتریان: این برندها با تحلیل دقیق بازار و درک عمیق از نیازها و خواسته‌های مشتریان، توانسته‌اند محصولات و خدماتی متناسب با تقاضای بازار ارائه دهند. به‌عنوان مثال، دیجی‌کالا با ارائه تنوع گسترده‌ای از محصولات و اطلاعات جامع دربارهٔ آن‌ها، نیاز مشتریان به مقایسه و انتخاب آگاهانه را برطرف کرده است. این رویکرد به ایجاد اعتماد و افزایش وفاداری مشتریان منجر شده است.
- استفادۀ مؤثر از فناوری‌های جدید: این شرکت‌ها با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، فرایندهای کسب‌وکار خود را بهبود بخشیده و تجربهٔ مشتری را ارتقا داده‌اند. اسنپ و تپسی با ارائهٔ اپلیکیشن‌هایی کاربرپسند و استفاده از الگوریتم‌های پیشرفته برای مدیریت سفرها، توانسته‌اند خدمات حمل‌ونقل را برای کاربران ساده‌تر و در دسترس‌تر کنند. این استفادۀ هوشمندانه از فناوری، به افزایش کارایی و رضایت مشتریان انجامیده است.
- نوآوری مستمر در محصولات و خدمات: برندهایی مانند کاله با معرفی محصولات جدید و متنوع، همواره در پی پاسخگویی به ذائقه‌های متغیر مصرف‌کنندگان بوده‌اند. این نوآوری‌ها نه‌تنها به جذب مشتریان جدید کمک کرده، بلکه باعث حفظ مشتریان فعلی نیز شده است. توجه به کیفیت و تنوع محصولات، از عوامل مهم در موفقیت این برندها به‌شمار می‌آید.
نقاط ضعف و چالش‌ها
با وجود موفقیت‌های چشمگیر، این برندها با چالش‌هایی نیز مواجه بوده‌اند که پرداختن به آن‌ها ضروری است.
- مدیریت رشد سریع: رشد سریع می‌تواند به مشکلاتی در مدیریت منابع انسانی، لجستیک و حفظ کیفیت منجر شود. برای مثال، دیجی‌کالا با افزایش تعداد سفارش‌ها، نیازمند بهبود سیستم‌های انبارداری و توزیع خود بوده است تا بتواند به‌موقع به تقاضای مشتریان پاسخ دهد. عدم توجه به این مسائل می‌تواند به کاهش رضایت مشتریان و آسیب به برند منجر شود.
- رقابت فزاینده: ورود رقبا به بازار می‌تواند سهم بازار این برندها را تهدید کند. اسنپ در رقابت با تپسی و شرکت‌های مشابه، نیازمند تمایز در خدمات و ارائهٔ ارزش افزوده به مشتریان است تا بتواند موقعیت خود را حفظ کند. این امر مستلزم نوآوری مستمر و بهبود کیفیت خدمات است.
- تطبیق با تغییرات بازار: تغییر در سلیقه و نیازهای مشتریان، برندها را ملزم به انعطاف‌پذیری و تطبیق سریع با شرایط جدید می‌کند. کاله با معرفی محصولات متنوع و مطابق با ذائقه‌های مختلف، سعی در پاسخگویی به این تغییرات داشته است. عدم توجه به این موضوع می‌تواند به از دست دادن مشتریان و کاهش سهم بازار منجر شود.
مدیریت بحران در کسب‌وکارهای در حال رشد
با رشد و توسعۀ کسب‌وکارها، پیچیدگی‌های عملیاتی و ارتباطی آن‌ها افزایش می‌یابد که می‌تواند زمینه‌ساز بروز بحران‌های مختلف شود. این بحران‌ها ممکن است در حوزه‌های مالی، عملیاتی یا روابط‌عمومی و ارتباطات رخ دهند و در صورت مدیریت نادرست، به اعتبار و شهرت برند آسیب برسانند.
برندهای موفق ایرانی نیز از این قاعده مستثنی نبوده‌اند و در مسیر رشد خود با بحران‌های متعددی مواجه شده‌اند. برخی از این برندها با اتخاذ استراتژی‌های مناسب و واکنش‌های سریع، توانسته‌اند از بحران‌ها عبور کرده و حتی موقعیت خود را تقویت کنند. به‌عنوان‌مثال، در مواقع بروز بحران‌های روابط‌عمومی، برخی شرکت‌ها با شفاف‌سازی و ارتباط مؤثر با مخاطبان، اعتماد عمومی را حفظ کرده‌اند. در مقابل، عدم واکنش مناسب یا تأخیر در پاسخگویی، می‌تواند به تشدید بحران و کاهش اعتماد مشتریان منجر شود.
بنابراین، برای برندها ضروری است که اهمیت مدیریت بحران را جدی بگیرند و با برنامه‌ریزی و آمادگی قبلی، توان مقابله با شرایط بحرانی را داشته باشند. این امر شامل تدوین استراتژی‌های پیشگیرانه، آموزش کارکنان و ایجاد سیستم‌های نظارتی برای شناسایی زودهنگام نشانه‌های بحران است. همچنین، برقراری ارتباط شفاف و صادقانه با مخاطبان در زمان بحران، می‌تواند به حفظ اعتبار برند و کاهش تبعات منفی کمک کند.
در رسانۀ مُصوّر، پیش‌تر مطالبی در دستۀ ارتباطات بحران و مجموعه مقالاتی تحت عنوان «درس‌هایی از ارتباطات بحران» منتشر کرده‌ایم که به بررسی نمونه‌های واقعی مدیریت بحران در کسب‌وکارها می‌پردازد. برای مثال، علاقه‌مندان می‌توانند با مطالعهٔ این مطالب، درک عمیق‌تری از چگونگی مواجهه و مدیریت بحران‌های ارتباطی کسب کنند.
سخن آخر
برندهای موفق ایرانی با تمرکز بر شناخت نیازهای مشتریان، استفاده از فناوری‌های نوین و نوآوری در محصولات و خدمات، توانسته‌اند جایگاه ویژه‌ای در بازار کسب کنند. بااین‌حال، برای حفظ این موفقیت، لازم است به چالش‌های موجود توجه کرده و استراتژی‌های مناسبی برای مقابله با آن‌ها تدوین کنند. توجه به مدیریت رشد، رقابت‌پذیری و انعطاف‌پذیری در برابر تغییرات بازار، از جمله اقداماتی است که می‌تواند به تداوم موفقیت این برندها کمک کند.
منبع خبر:
مصور
/ استراتژی‌های برندسازی و بازاریابی در برندهای موفق ایرانی
تمامی حقوق گردآوری و تالیف خبر متعلق به ناشر اصلی آن که در لینک فوق به آن اشاره شده است می باشد. در صورت نیاز به ارسال جوابیه یا توضیح تکمیلی برای مطلب منتشر شده صرفا از طریق مرجع اصلی خبر اقدام نمایید.
