روابط عمومی بلاک چین / در دنیای امروز، که تحولات فناوری با سرعتی بی‌سابقه در جریان است، بی‌توجهی به پیشرفت‌های تکنولوژیکی نهتنها فرصت‌ها را از دست می‌دهد، بلکه می‌تواند به عقب‌ماندگی در مسیر توسعه منجر شود. یکی از مهم‌ترین حوزه‌هایی که در این فرآیند تحت‌تأثیر قرار گرفته، روابط عمومیها هستند. با ظهور فناوریهای نوین، از جمله هوش مصنوعی و بلاک‌چین، ضرورت آموزش و توانمندسازی متخصصان روابط عمومی بیش از پیش احساس می‌شود. اگر روابط عمومیها بهطور جدی به این تحولات توجه نکنند، نهتنها در برابر رقبا عقب خواهند ماند، بلکه قادر به استفاده مؤثر از این فناوریها در حوزههای مختلف نخواهند بود.
در میان این فناوریها، بلاک‌چین به‌عنوان یکی از پیشرفته‌ترین و تأثیرگذارترین نوآوری‌ها، نقشی محوری در تغییر نگرش‌ها و ساختارهای مربوط به اعتماد و شفافیت ایفا کرده است. این فناوری که ابتدا با ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین شناخته شد، به سرعت به حوزههای مختلفی از جمله مدیریت زنجیره تأمین، سیستم‌های مالی، رأی‌گیری آنلاین، مالکیت دیجیتال و حتی آموزش و بهداشت گسترش یافته است. ویژگی‌های منحصربه‌فرد بلاک‌چین مانند غیرمتمرکز بودن، قابلیت ثبت داده‌ها به‌صورت دائمی و تغییرناپذیر، و تأیید همتا به همتا، آن را به زیرساختی قابل اعتماد برای بازتعریف بسیاری از فرآیندهای سنتی تبدیل کرده است.
Web3 به‌عنوان یک تحول اساسی در مسیر تکامل اینترنت مطرح می‌شود، که بر پایه فناوریهای غیرمتمرکز مانند بلاک‌چین قرار دارد و در تلاش برای تغییر ساختارهای قدرت در فضای دیجیتال می‌باشد. در این ساختار جدید، دیگر هیچ نهاد یا سازمان مرکزی قادر به کنترل و نظارت بر داده‌ها و تعاملات کاربران نخواهد بود. به همین دلیل، این تحول می‌تواند به‌ویژه برای روابط عمومیها یک فرصت طلایی ایجاد کند تا بتوانند بر اساس داده‌ها و اطلاعات دقیق‌تر به تحلیل رفتار مخاطبان خود بپردازند و به‌صورت مستقیم‌تر و شفاف‌تر با آن‌ها ارتباط برقرار کنند.
در حالی که استفاده از این فناوریها در جهان به‌سرعت در حال رشد است، متأسفانه در ایران، اغلب به فناوریهای نوین نگاه سطحی و گذرا وجود دارد. روابط عمومیها اغلب به‌جای بهره‌برداری از امکانات و ظرفیت‌های فناوریهای نوین، بیشتر به شیوه‌های سنتی و قدیمی خود پایبند هستند. این سطحی‌نگری نهتنها به روابط عمومیها محدود می‌شود، بلکه نشانه‌ای از فقدان یک رویکرد استراتژیک و جامع در زمینه آموزش و توانمندسازی روابط عمومیها در کشور است.
این نگاه سطحی نهتنها به روابط عمومیها محدود می‌شود، بلکه نشانه‌ای از فقدان یک رویکرد استراتژیک و جامع در زمینه آموزش و توانمندسازی روابط عمومیها در کشور است. در واقع، بسیاری از سازمان‌ها و نهادهای مربوطه در ایران هنوز بهطور جدی به‌اهمیت آشنایی با فناوریهای نوین در روابط عمومیها توجه نکرده‌اند و این امر باعث شده است که روابط عمومیها از ظرفیت‌های عظیم این فناوریها محروم شوند.
در این شرایط، تشکل‌ها و نهادهای مرتبط باید بهطور جدی به آموزش‌های تخصصی و عمیق در زمینه‌هایی مانند بلاک‌چین، هوش مصنوعی و داده‌کاوی بپردازند و از نگاه سطحی به این فناوریها دوری کنند. این آموزش‌ها باید از سطح آشنایی عمومی فراتر رفته و به سطح تخصصی و کاربردی برای فعالیت‌های روزمره روابط عمومیها برسد.
برای نمونه، بلاک‌چین می‌تواند به ابزاری برای تأیید اصالت اخبار و اطلاعات تبدیل شود. در شرایطی که اخبار جعلی و اطلاعات نادرست به‌سرعت در فضای مجازی منتشر می‌شود، بلاک‌چین می‌تواند با ثبت اطلاعات به‌صورت غیرقابل‌تغییر و شفاف، به‌عنوان یک راهکار مطمئن برای تضمین صحت اطلاعات استفاده شود. همچنین، هوش مصنوعی می‌تواند در پردازش حجم عظیم داده‌ها و تجزیه‌وتحلیل رفتار مخاطبان به‌کار گرفته شود تا روابط عمومیها بتوانند پیام‌های خود را به‌صورت هدفمندتر و کارآمدتری به مخاطبان منتقل کنند.
متأسفانه در ایران، روابط عمومیها نهتنها از فناوریهای نوین بهره‌برداری نکرده‌اند، بلکه هیچ راهبرد جامع و مشخصی برای ارتقاء دانش و مهارت‌های آنان در این زمینه وجود ندارد. این کمبود آموزش‌های تخصصی در حوزههای نوین باعث شده است که بسیاری از روابط عمومیها در دنیای امروز نتوانند به‌خوبی با فناوریهای جدید هماهنگ شوند و از آن‌ها در جهت ارتقای فعالیت‌های خود استفاده کنند.
در نهایت، اگر روابط عمومیها در ایران به دنبال پیشرفت و رقابت در سطح جهانی هستند، باید بهطور جدی به‌دنبال تجهیز خود به فناوریهای نوینی همچون بلاک‌چین و هوش مصنوعی باشند. تنها از این طریق می‌توانند با استفاده از ابزارهای نوین، کارایی خود را افزایش داده و در عرصه رقابت جهانی حضور مؤثرتر و کارآمدتری داشته باشند.
در سال ۲۰۲۵، بسیاری از شرکت‌های روابط عمومی در اروپا و آمریکا در حال توسعه و راه‌اندازی ابزارهای هوش مصنوعی داخلی خود هستند تا به مشتریان خود خدمات بهتری ارائه دهند. این ابزارها برای نظارت بر روندهای جهانی و پیش‌بینی رفتار مخاطبان طراحی شده‌اند. برای مثال، شرکت‌های مشاوره‌ای مانند BCW و Teneo از هوش مصنوعی برای نظارت بر روندهای جهانی و پیش‌بینی استفاده می‌کنند و شرکت روابط عمومی SixEastern با همکاری Perplexity.ai در حال ادغام “پاسخ‌محور” خود در خدمات روابط عمومی خود است.
در همین راستا، اتحادیه اروپا در حال تدوین استراتژی‌هایی برای استفاده و توسعه فناوریهای بلاک‌چین و Web3 است تا به یک پیشرو در این حوزه تبدیل شود. این استراتژی‌ها شامل ارائه خدمات اعتماد پیشرفته، ارتقاء پایداری محیطی، و اطمینان از رعایت مقررات حفاظت از داده‌ها است.
با توجه به این تحولات، روابط عمومیها در ایران باید بهطور جدی به آموزش‌های تخصصی در زمینه‌های بلاک‌چین، هوش مصنوعی و داده‌کاوی بپردازند و از نگاه سطحی به این فناوریها دوری کنند. این آموزش‌ها باید از سطح آشنایی عمومی فراتر رفته و به سطح تخصصی و کاربردی برای فعالیت‌های روزمره روابط عمومیها برسد.
در نهایت، اگر روابط عمومیها در ایران به دنبال پیشرفت و رقابت در سطح جهانی هستند، باید بهطور جدی به‌دنبال تجهیز خود به فناوریهای نوینی همچون بلاک‌چین و هوش مصنوعی باشند. تنها از این طریق می‌توانند با استفاده از ابزارهای نوین، کارایی خود را افزایش داده و در عرصه رقابت جهانی حضور مؤثرتر و کارآمدتری داشته باشند.
منبع : روزنامه دنیای اقتصاد
میلاد زارعی
رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی روابط عمومی
دانشپذیر دکتری مدیریت رسانه و کارشناس ارشد ارتباطات
